Controle over vuur
BBQ draait om vuur, eten en gezelligheid. Hoe je het gezellig maakt gaan we je niet vertellen, maar op eten en vuur gaan we wel dieper in. Hier onder beginnen we met een korte basiscursus vuur en die vertalen we naar de BBQ.
De brand driehoek
Iedereen die wel eens een BHV cursus gevolgd heeft kent hem wel, de brand driehoek. Deze driehoek illustreert dat er 3 elementen nodig zijn om vuur te maken. 
Dit zijn zuurstof, brandstof en een ontbrandingstemperatuur.
Het idee achter de driehoek is dat het plaatje niet compleet is wanneer één van de drie zijden ontbreekt. Wanneer je bijvoorbeeld temperatuur en brandstof hebt maar geen zuurstof is de driehoek niet volledig en heb je dus geen vuur.
Er wordt ook wel eens gesproken over een brand vijfhoek. De elementen mengverhouding en katalysator zijn namelijk van invloed op de driehoek. In de praktijk zul je met name te maken krijgen met de mengverhouding. Als er te veel of te weinig van de één of de ander aanwezig is zul je ook geen ontbranding krijgen. Wanneer je een hoopje koffie creamer probeert aan te steken zul je zien dat dit tegen valt. Strooi de creamer uit boven een brandende aansteker of lucifer en je krijgt een grote vlam (er is genoeg beeldmateriaal te vinden op YouTube, het is dus niet nodig om dit zelf te proberen en al helemaal niet in huis). De reden dat de creamer nu wel brandt is dat de korrels verspreid zijn en er zuurstof tussen zit waardoor de goede mengverhouding ontstaat.
De BBQ
Het regelen van de temperatuur op de BBQ gaat niet zo makkelijk als in de keuken. Tenzij je een gas BBQ hebt draai je niet zomaar het vuur hoger of lager.
Je hebt vast wel eens iemand een kampvuur aan zien blazen (of wapperen met een krant). Op basis van de brand driehoek kunnen we vaststellen dat er in dat geval voldoende brandstof en temperatuur aanwezig is maar dat er niet genoeg zuurstof bij komt. Dit zelfde idee kunnen we gebruiken om de warmte die de kolen afgeven te beheersen. Door de toevoer van zuurstof te beperken zullen de kolen minder hard gloeien en minder warmte afgeven. Als je zuurstof toevoegt zullen ze oplaaien.
Omdat warme lucht stijgt kun je de verse lucht het beste van onderen aanvoeren. Op die manier kost het veel minder energie om dezelfde hoeveelheid verse lucht bij de vuurhaard te krijgen. Gebruik dus als het even kan het rooster wat aan de onderkant van je BBQ zit om de aanvoer regelen.
Aan de andere kant moet er wel voldoende ruimte zijn voor verse lucht. Als alle ruimte al wordt ingenomen door warme zuurstofarme lucht en rookdeeltjes kun je het rooster aan de onderkant wel open zetten maar dat zal je niet helpen. Het is dus ook van belang om aan de bovenkant van je BBQ de afvoer te regelen. Zorg dat er voldoende lucht ontsnapt om ruimte te maken voor verse lucht maar niet zoveel dat de temperatuur te veel zakt.
Temperatuur
Over temperatuur gaan we in een ander artikel dieper in. Het is belangrijk om te weten dat de temperatuur op verschillende locaties in je BBQ anders zal zijn. Warme lucht stijgt en logischerwijs is de lucht bovenin dan ook warmer dan halverwege. Omdat je eten halverwege ligt en de thermometer van bijvoorbeeld een kogel BBQ bovenop zit, moet je rekening houden met een verschil. Dat verschil hangt van verschillende factoren af zoals de afstand. Als je zeker wil weten wat de temperatuur is waarin je aan het garen bent zul je gebruik moeten maken van een andere thermometer. Bijvoorbeeld de GrillEye.
Ook de vlammen en de stralingswarmte van de vuurhaard zijn van invloed op de temperatuur. Door te wisselen tussen directe hitte (bovenop de haard) en indirecte hitte (naast de haard, je gaart met warme lucht) kun je de temperatuur waarop je je eten klaarmaakt beheersen.
Spelen
Afhankelijk van het stuk wat je bereidt is het van minder of juist groter belang om de temperatuur zo nauwkeuring mogelijk te regelen. Bij ribben volgens de 3-2-1 methode is de hoogte en constante van de temperatuur bijvoorbeeld erg van invloed op je eindresultaat.
Om zeker te weten dat je dit in de vingers hebt kun je maar één ding doen en dat is spelen!
Koop één of meerdere zakken kolen en/of briketten en haal minimaal één krat bier. Regel een goede thermometer en nodig een gezellige maat uit. Let op dat het er een is waar je je niet na twee uur aan gaat storen want dit gaat wel even duren.
Kies een punt op je BBQ boven de kolen om te meten en stook de BBQ zo dat je een half uur constant op 250 graden zit. Verplaats de sensor naar indirecte hitte en breng de temperatuur terug naar 90 graden. Als je die 3 uur mooi constant hebt weten te houden ga je omhoog naar 120 graden. Herhaal dit nog eens 3 uur.
Deze oefening kun je zonder vlees op het rooster uitvoeren maar als je er dan toch zo lang achter zit kunnen we het ons voorstellen dat je er af en toe wat moois op legt. Probeer bijvoorbeeld eens wat Moink Balls of Onion Bombs.
Wanneer je de temperatuur beheersing in de vingers hebt dan kun je veilig gasten uitnodigen en ze een mooi bord met eten beloven. Aan je techniek zal het niet liggen!
Tip voor de echte BBQ nerds. Wanneer je een temperatuurmeter zoals de eerder genoemde GrillEye gebruikt kun je je prestatie in grafiekvorm beoordelen. Hoe cool is dat?!
